Dòng Thời Gian Lịch Sử

Nguyễn Sinh Cung (sau đổi tên là Nguyễn Tất Thành, Nguyễn Ái Quốc, Hồ Chí Minh) sinh ngày 19 tháng 5 năm 1890 tại làng Hoàng Trù, xã Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An trong một gia đình nhà nho yêu nước.

Ngôi nhà tranh đơn sơ ở làng Hoàng Trù, nơi Bác ra đời.

Nguyễn Sinh Cung theo cha vào Huế, học tại Trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba, rồi sau đó là Trường Quốc Học Huế. Tại đây, Người được tiếp xúc với nhiều tư tưởng tiến bộ, học tiếng Pháp và có cơ hội tiếp cận với văn hóa phương Tây.

Nguyễn Sinh Cung tại Trường Quốc Học Huế.

Với tên gọi Văn Ba, Nguyễn Tất Thành làm phụ bếp trên tàu Amiral Latouche-Tréville, bắt đầu cuộc hành trình 30 năm tìm đường cứu nước, giải phóng dân tộc. Đây là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời cách mạng của Người.

Bến Nhà Rồng, nơi Người bắt đầu cuộc hành trình vĩ đại.

Từ 1911 đến đầu 1912, Nguyễn Tất Thành tiếp tục làm việc trên tàu, theo các tuyến hải trình thương mại vòng qua châu Phi và châu Mỹ trước khi trở lại bờ Đông Hoa Kỳ. Chặng đi này giúp Người quan sát đời sống người lao động và chế độ thuộc địa ở nhiều nơi.

Ảnh con tàu Đô đốc Latútsơ Tơrêvin (Amiral Latouche Tréville)

Từ năm 1912, Nguyễn Tất Thành đến Boston, làm các công việc lao động dịch vụ (như phụ bếp/nhà bếp) tại khách sạn Omni Parker House; đồng thời học hỏi về phong trào dân chủ và xã hội Mỹ.

Nguyễn Tất Thành tại Hoa Kỳ.

Người chuyển đến Anh, làm phụ bếp tại khách sạn Carlton ở London. Đây là thời gian Người tiếp cận nền văn hóa và phong trào công nhân Anh, học hỏi về tổ chức công đoàn và đấu tranh giai cấp.

Nguyễn Tất Thành tại Anh.

Với tên Nguyễn Ái Quốc, thay mặt những người Việt Nam yêu nước tại Pháp, Người gửi “Bản yêu sách của nhân dân An Nam” tới Hội nghị Versailles, nêu 8 điểm đòi các quyền tự do, dân chủ và bình đẳng cho nhân dân Việt Nam. Sự kiện đánh dấu tiếng nói chính nghĩa của dân tộc vang lên trên trường quốc tế.

Bản yêu sách Tám điểm của nhân dân Việt Nam do Nguyễn Ái Quốc và nhóm người Việt Nam yêu nước gửi Nghị viện Pháp và các đoàn đại biểu dự Hội nghị Vécxây (6-1919)

Tháng 7/1921, tại Paris, Nguyễn Ái Quốc cùng các đồng chí và nhà hoạt động từ nhiều thuộc địa của Pháp tham gia sáng lập Hội Liên hiệp các dân tộc thuộc địa (L’Union Intercoloniale) nhằm đoàn kết lực lượng cách mạng thuộc địa, đấu tranh cho quyền tự do, dân chủ và bình đẳng.

Nguyễn Ái Quốc sang Liên Xô theo lời mời của Quốc tế Cộng sản. Người học tập tại Trường Đại học Phương Đông, làm việc tại Quốc tế Nông dân và tham dự nhiều hội nghị quốc tế. Đây là bước ngoặt quan trọng trong việc tiếp thu chủ nghĩa Mác-Lênin.

Đồng chí Nguyễn Ái Quốc (người đầu tiên bên trái hàng ngồi) chụp ảnh với một số đại biểu tham dự Đại hội lần thứ V Quốc tế cộng sản của tại Moskva, Nga từ ngày 17-6 đến 8-7-1924.

Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên tại Quảng Châu, Trung Quốc. Người trực tiếp mở lớp huấn luyện chính trị, đào tạo cán bộ cách mạng cho Việt Nam. Đây là tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Tranh vẽ Nguyễn Ái Quốc giảng bài tại lớp huấn luyện cán bộ cách mạng Việt Nam tại Quảng Châu, Trung Quốc.

Sau cuộc đàn áp cộng sản của Quốc dân đảng (4–5/1927), Nguyễn Ái Quốc rời Quảng Châu để bảo toàn lực lượng. Từ Hồng Kông sang Thượng Hải, tiếp tục đi Vladivostok và theo tuyến đường sắt xuyên Siberia tới Moskva; nhiều tư liệu ghi nhận Người có mặt tại Moskva vào ngày 15/6/1927 (thời điểm qua Vladivostok có sai số nhỏ giữa các nguồn).

Nguyễn Ái Quốc chủ trì Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản tại Hồng Kông, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Người ra Lời kêu gọi nhân dịp thành lập Đảng Cộng sản Đông Dương (ICP) tại Hồng Kông.

Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 3-2-1930.

Nguyễn Ái Quốc bị chính quyền Anh bắt giam tại Victoria Prison (Hồng Kông). Nhờ sự giúp đỡ của luật sư Loseby và phong trào cách mạng quốc tế, Người được trả tự do năm 1933.

Tống Văn Sơ (Nguyễn Ái Quốc), năm 1931.

Phong trào Dân chủ Đông Dương (1936-1939) phát triển mạnh mẽ trong nước, tạo điều kiện cho việc tập hợp lực lượng cách mạng và chuẩn bị cho cuộc đấu tranh giành độc lập.

Từ tháng 2-7/1939, Nguyễn Ái Quốc viết loạt bài tuyên truyền tại Trung Quốc, chuẩn bị tư tưởng và lý luận cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.

Buổi tối 13/8/1942, với tên mới Hồ Chí Minh, Nguyễn Ái Quốc rời Việt Nam sang Trung Quốc để liên lạc với các lực lượng cách mạng người Việt Nam và lực lượng Đồng minh.

Trụ sở xã Túc Vinh, huyện Đức Bảo, tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), nơi chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giữ Hồ Chí Minh, tháng 8/1942 (nguồn ảnh: Bảo tàng Hồ Chí Minh)

Tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đây là sự kiện lịch sử trọng đại, đánh dấu sự ra đời của nhà nước Việt Nam độc lập. Tuyên ngôn được soạn thảo dựa trên Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ và Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Pháp.

Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập.

Ký kết Modus Vivendi giữa Việt Nam và Pháp, tạm thời giải quyết các vấn đề cấp bách và tạo điều kiện cho việc đàm phán chính thức.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ trưởng Marius Moutet ký Tạm ước về quan hệ Việt Nam - Pháp tại Paris ngày 14/9/1946 (Nguồn: Ảnh tư liệu).

Khi nhận tin anh trai Nguyễn Sinh Khiêm qua đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi điện về quê bày tỏ nỗi buồn và xin lỗi vì không thể về chịu tang do bận việc nước; bức điện viết rằng Người 'chịu tội bất đễ' trước linh hồn anh và xin bà con nguyên lượng.

Ngày 5/4/1957, Chủ tịch Hồ Chí Minh chiêu đãi Đoàn đại biểu Chính phủ nước Cộng hòa Nhân dân Ba Lan tại Hà Nội, ca ngợi tinh thần anh dũng của nhân dân Ba Lan và cảm ơn sự giúp đỡ trong khôi phục đất nước; buổi tối Người dự tiệc chiêu đãi của Thủ tướng I. Xirăngkiêvích.

Ngày 2/3/1958, Chủ tịch Hồ Chí Minh tới tỉnh Thái Nguyên, thăm trạm bơm Lưu Xá và yêu cầu chú trọng xây dựng đường dẫn nước; Người gặp gỡ nhân dân và kêu gọi đoàn kết, phát triển sản xuất nông nghiệp và xây dựng quê hương.

Chủ tịch Hồ Chí Minh bắt đầu soạn bản Di chúc lịch sử, đúc kết những tư tưởng, tình cảm và dặn dò tâm huyết cho toàn Đảng, toàn dân. Di chúc được hoàn thiện và công bố sau khi Người qua đời.

Di chúc của Bác Hồ.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từ trần tại Hà Nội, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho dân tộc Việt Nam và bạn bè quốc tế. Người để lại di sản tư tưởng vĩ đại và tấm gương đạo đức sáng ngời.

Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời.